Türkçe
English
Çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun belirtileri nelerdir?
Dikkat eksikliği;
Dikkat eksikliği, dikkat kapasitesi, seçici dikkat ve süreğen dikkat olmak üzere üç alanda değerlendirilmektedir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu yaşayan çocuklar en çok süreğen dikkatte yani dikkatini belli bir konuya uzun süre odaklayabilme, amaçlanmış çalışmalara yönlenme ya da yorgunken dikkat edebilme konusunda güçlük yaşarlar.
İlgilerini çekmeyen ya da tekrara dayalı bir iş yaptıklarında, performanslarının daha düşük olduğu görülür.
Hiperaktivite;
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu belirtilerinin şiddeti gelişimle birlikte değişim göstermekte; hiperaktivite belirtileri yetişkinlikte azalmaktadır.
Normal hareketlilik ile aşırı hareketlilik arasındaki farklar nelerdir?
- Normal hareketlilikte davranış uyumlu, sürekli ve amaca yönelikken, aşırı hareketlilikte davranış keyfi ve amaçsızdır.
- Normal hareketlilikte ortam sınırlandırıldığında ve dikkati yoğunlaştırıldığında çocuğun hareketliliği azalır. Aşırı hareketlilikte ise artar.
- Normal hareketlilikte stresli durumlarda hareketlilik artar. Aşırı hareketli çocuklar ise, heyecan verici ortamda sakinleşirken normal durumlarda hareketlilik düzeyleri artar.
Yetişkinlikte bu hareketlilik azalırken; sosyal beceriler, uyum ve kişiler arası ilişki sorunları, duygusal dalgalanmalar, zayıf öfke kontrolü ve problem çözme becerilerinin yetersiz kalması gibi DEHB’nin yol açtığı sosyal ve duygusal güçlükler, bireyin erişkin yaşamını olumsuz etkilemeye devam etmektedir.
Dürtüsellik;
Dürtüsellik özelliklerine bakıldığında bilişsel dürtüsellik ve davranışsal dürtüsellik şeklinde ayrıldığını görüyoruz.
· Bilişsel Dürtüsellik: Organize olamama, hızlı düşünme ve yönlendirilmeye ihtiyaç duyma. Ödevini yaptığı halde teslim etmeyi unutma vb.
· Davranışsal Dürtüsellik: Sessiz, sakin olmaları gereken durumlarda davranışlarını durduramama. Ocağın sıcak olduğunu bildiği halde dokunma vb.
Tüm bu özelliklerin çocuklarda 12 yaşından önce görülmesi, belirtilerin aynı yaştaki ve aynı cinsiyetteki çocuklardan daha sık ve daha yoğun olarak en az 6 ay ve birden fazla ortamda görülmesi gerekir. Aynı zamanda sosyal ve okul yaşamında bozukluklara/ sorunlara neden olması ile de değerlendirilmelidir.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu nasıl tedavi edilir?
Nedeninde, genetik ve çevresel etkenlerin olduğu görülen DEHB için en etkili bulunan tedavi yöntemlerinin başında aile eğitimleri, sosyal beceri eğitimleri, yönetici işlevlerin düzenlenmesine yönelik eğitimler, çocuklarda oyun tedavisi, hem çocuk hem de yetişkinlerde ise bilişsel ve davranışçı terapi uygulamaları g